Kort gezegd is de “batizado” het jaarlijks evenement van een capoeiragroep waarbij leerlingen een nieuwe (of eerste) graduatie ontvangen. “Batizado” is een Portugees woord dat “doop” betekent in het Nederlands, omdat nieuwe leerlingen als het ware omgedoopt worden tot echte capoeirista’s tijdens het evenement. 

In dit artikel lees je alles wat je moet weten over de batizado, het hoogtepunt van het jaar voor zowat elke capoeiragroep. We leggen eerst uit wat een batizado precies is, daarna geven we je de nodige praktische informatie zodat je weet wat er jou te wachten staat.

Het ontstaan van de traditie

Het gebruik van graduaties bestaat binnen capoeira nog niet heel erg lang, het was Mestre Bimba die ze introduceerde toen hij zijn eigen stijl (Capoeira Regional) ontwikkelde. Wanneer een groep studenten afstudeerde na het volgen van zijn cursus, hield hij een kleine ceremonie waarbij de studenten een gekleurde sjaal kregen om hun niveau aan te duiden. Deze ceremonie noemde hij de “batizado”.

Tijdens de ontwikkeling van Capoeira Contemporânea werden gekleurde koorden (“corda’s”) geïntroduceerd om het niveau van capoeirista’s aan te duiden, naar analogie van oosterse gevechtskunsten zoals karate. Mestre Carlos Senna was hier de uitvinder van, maar Grupo Senzala nam al snel deze werkwijze over. Door het ongeorganiseerde karakter van capoeira is er tot op vandaag geen uniform graduatiesysteem dat door alle groepen gebruikt wordt. Integendeel, bijna elke capoeiragroep heeft een eigen systeem met specifieke kleuren en titels (ons graduatiesysteem kan je hier vinden).

De kleine ceremonie die Mestre Bimba ooit hield groeide in de jaren ‘60 en ‘70 dankzij Senzala uit tot grootse evenementen waarbij honderden capoeirista’s samen kwamen, gasttrainers workshops gaven en er natuurlijk heel wat roda’s plaatsvonden. Het hoogtepunt van deze events waar iedereen naar uitkeek bleef steeds de uitreiking van de nieuwe corda’s.

Tot op vandaag wordt die traditie aangehouden bij heel wat capoeiragroepen. En zo houden ook wij, Mundo Capoeira, elk jaar een driedaags evenement vol met capoeira.

De batizado bij Mundo Capoeira

Ook onze club organiseert jaarlijks een batizado. Ons evenement heet “Iê Berimbau Capoeira Festival” en gaat steeds rond midden mei door in Diest. 

Het hele weekend worden er workshops gegeven door internationaal gerenommeerde trainers. Capoeirista’s van over de hele wereld zakken dan af naar België om trainingen te volgen en samen capoeira te spelen. Als Capoeira Leuven zijn we elk jaar weer talrijk aanwezig. De batizado zorgt steeds voor een leerrijk weekend en een onvergetelijke ervaring!

Verloop van de ceremonie

Het dopen houdt in dat iedereen in de roda staat en de mestre één voor één namen afroept. Iedereen die zijn naam hoort is ‘geslaagd’ en krijgt een corda. Bij het horen van je naam stap je de cirkel in en begin je tegen de richting van de klok in de cirkel te stappen. Wanneer je bij de mestre (of een andere trainer) komt, zal die je corda rond je middel binden. Je blijft rondstappen totdat iedereen is afgeroepen. Daarna gaat iedereen klaar zitten om te gaan spelen. De bateria zet een ritme in en om de beurt mag iedere nieuwe capoeirista tegen een trainer spelen. Uiteindelijk zal de trainer je zachthandig neerhalen/onderuit halen. Op dat moment ben je gedoopt. Je geeft een hand en je gaat weer aan de kant zitten. Wanneer iedereen aan de beurt is geweest, wordt er nog een groepsfoto gemaakt om het moment vast te leggen.

En een troca de cordas dan?

Indien je al een corda draagt en in aanmerking komt om een hogere graduatie te ontvangen, dan wissel je van graduatie. Deze ceremonie wordt ook wel ‘troca de cordas‘ genoemd. Je ontvangt een nieuwe corda maar zal niet gedoopt worden. Per graduatie worden opnieuw alle namen afgeroepen die een corda krijgen. Hoor je je naam, dan kom je naar voren. Verder is alles hetzelfde als bij de batizado. Je zal enkel niet tegen een trainer spelen, maar tegen andere capoeirista’s die net dezelfde corda behaald hebben.

Hoor je je naam niet, maar had je dat wel verwacht, kom dan zeker even bij ons vragen of je naam wel op de lijst stond (soms worden namen niet duidelijk afgeroepen).

Verloop van het weekend

In de aanloop naar het weekend

In de week voor de batizado komen de eerste buitenlandse gasten reeds toe. Heel vaak zijn ze al aanwezig op de trainingen in Hasselt en Diest op woensdag. Wil je al een voorproefje van het weekend en in kleine groep genieten van een eerste gastles? Dan zijn deze trainingen het uitgelezen moment. 

Vrijdag

Op vrijdag gaat de openingsroda door waarbij je een eerste keer kennis kan maken met de internationale gasten en lesgevers. Neem zowel neutrale kleren mee als je abadá: indien de roda buiten doorgaat mag je in een gewone trainingsbroek komen, gaat de roda binnen door dien je je abadá te dragen.

Na de roda kan je aanschuiven voor een warme maaltijd en bijpraten met de leden van de andere clubs.

Zaterdag

Op zaterdag gaat het event écht van start. In de voormiddag, vanaf 10u,  kan je jezelf inschrijven en de tijd nemen om je klaar te maken en om nog iets te eten. Op zaterdag of zondag krijg je ook het t-shirt dat mee inbegrepen is in de prijs. Om 12u wordt iedereen verwelkomd en begint de algemene opwarming. Na een half uurtje starten de workshops, hiervoor worden er verschillende groepen gemaakt per niveau. 

Je kan een drietal training verwachten in de namiddag, met telkens een korte pauze tussen. Na de laatste training wordt alles in gereedheid gebracht voor de batizado. Eerst volgt er nog een korte demonstratie door de trainers voor het publiek voor er aan de ceremonie gestart wordt.

Op zaterdag komen enkel de volwassenen aan bod in de batizado en troca de cordas, op zondag is het de beurt aan de jeugd. Maar opgelet, dit kan elk jaar anders zijn, dus vraag dit zeker goed na. Voor de batizado of troca de cordas moet je verplicht een abadá met het groepslogo dragen.

Na de ceremonie zit de dag er op en kan je nog genieten van een warme maaltijd. Later op de avond wordt er naar goede gewoonte een Braziliaans feestje gehouden. 

Zondag

Op zondag volgen we hetzelfde programma als op zaterdag. In de namiddag is er geen demonstratie, maar starten we iets vroeger met de ceremonie. Als afsluiter wordt er vaak nog een laatste roda gehouden waarin iedereen kan spelen. Grijp nog snel je kans!

Maandag

Hoewel het evenement officieel afgelopen is, en de meeste buitenlandse gasten alweer vertrokken zijn, nodigen we steevast iedereen uit op onze training in Leuven. Het is dan het ideale moment om nog een laatste training mee te pikken van een leraar die je anders nooit ziet.

Jezelf voorbereiden op het weekend 

Wat neem je mee?

• Corda (als je er een hebt), schone abadá en capoeira t-shirts zijn verplicht!
  • Iedereen die een abadá heeft moet daarin trainen, malhas of andere trainingsbroeken dienen niet voor workshops.
  • Indien je nog geen abadá hebt is dat geen ramp, je kan er daar ook kopen. Zorg dan wel dat je voor de eerste trainingen een lange broek en geen short aan doet. De broeken zijn steeds snel uitverkocht zijn dus probeer zaterdagmiddag meteen eentje aan te kopen. Nog beter is om bij je lesgever op voorhand een broek te reserveren.
• Tape of compeed kan altijd handig zijn .Je tenen en voetzolen krijgen het zwaar te verduren op de ruwe sporthalvloer.
• Genoeg water en gezonde snacks zodat je gehydrateerd en vol energie blijft.
• Eventueel een extra capoeira t-shirt
• Wat cash geld: er is altijd wel wat materiaal te koop (cd’s, dvd’s, kleding, instrumenten,…)
• Slippers, goed om tijdens de pauzes je voeten wat meer comfort te bieden.
• Een notitieboekje en/of camera, handig om nieuwe inzichten en liedjes op te schrijven of te filmen.
• Alle andere zaken die doorgaans in je sporttas zitten zoals schone kleren en douchegerei.
  

Vragen?

Heb je tijdens het weekend een vraag of probleem, wil je iets vragen aan een buitenlandse trainer,… spreek je lesgever gerust aan. Zij lopen daar ook rond om iedereen te helpen. Mestre Amoleto en Mestre Dendê kan je ook altijd aanspreken maar die hebben het vaak iets drukker.

Tips voor een onvergetelijke batizado

1. Op het moment dat je in de roda speelt bij de batizado of troca de cordas raden we je aan om zeer goed op te letten, iedereen zit vol adrenaline en wil zich maar al te graag bewijzen. Een ongeluk is snel gebeurd.

2. Wanneer jij aan de beurt bent geweest en een corda hebt ontvangen, ga dan niet gezellig aan de kant zitten kletsen maar blijf in de roda staan en zing en klap mee voor de anderen. Als iedereen er vandoor gaat, blijft er halfweg niemand over in de roda. We verwachten dat iedereen in de roda blijft totdat de hele batizado afgelopen is. Dit geldt ook voor de kinderbatizado. Steun je clubleden en supporter voor elkaar!

3. Het weekend is het ideale moment om wat informatie los te trekken uit trainers en mestres. Grijp je kans en sla een babbeltje met een lesgever, die zal het enorm fijn vinden dat je interesse toont in capoeira.

4. Over het algemeen hoef je geen examen meer te doen tijdens het weekend, dus geen zorgen hierover. Maar af en toe is er wel eens een uitzondering…

5. Indien je om de één of andere reden uit een training moet stappen (blessure, pijn, …), zeg dit eerst tegen de trainer. Het gebeurt regelmatig dat mensen uit trainingen weglopen zonder iets te zeggen (en dan een half uurtje later weer komen opdagen). Niet alleen jij, maar ook de club krijgt zo een slechte naam.

6. Volg elke training mee met je groep, ookal ben je moe. Ga niet zomaar aan de kant zitten, maar profiteer ervan om het maximale uit elke training te halen.

7. Geniet van het weekend en go with the flow!